چگونه پایان نامه و انتخاب موضوع آن را شروع کنیم؟

انجام پایان‌نامه در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی و دکتری و در هر رشته دانشگاهی اهمیت زیادی دارد و می‌تواند در رزومه کاری و تحصیلی دانشجویان تأثیر زیادی داشته‌باشد. البته نگارش پایان‌نامه دغدغه‌ها و مشکلات خاص خود را دارد و اصلاً کار ساده‌ای نیست!

اولین دغدغه‌ای که ممکن است برای هر دانشجویی در هنگام نگارش و انجام پایان نامه ایجاد شود، انتخاب موضوع پایان‌نامه است. موضوعی که دانشجویان برای پایان‌نامه خود انتخاب می‌کنند، باید موضوعی جدید و خلاقانه باشد و نباید درباره این موضوع در ایران از قبل پژوهشی انجام‌شده باشد! البته با توجه به پژوهش‌های زیادی که در موضوعات مختلف انجام‌شده، انتخاب موضوع نگارش پایان‌نامه را سخت کرده. به همین دلیل در ادامه این مطلب قصد دارم تا شما را با مراحل انتخاب یک موضوع جدید و خلاقانه برای پایان‌نامه آشنا کنم.

مراحل انتخاب موضوع پایان‌نامه

پیدا کردن منابع اصلی

اولین کاری که باید هر دانشجویی برای انتخاب موضوع پایان‌نامه خود انجام بدهد، انتخاب و پیدا کردن منابع اصلی پژوهش است. منابعی مانند مجلات، کتاب‌ها، مقالات علمی و…. که می‌توانند تأثیر زیادی در رشته مورد نظر شما داشته‌باشند.

البته پیدا کردن این منابع نیاز به پژوهش و تحقیق زیادی دارد اما یکی از راه‌هایی که می‌تواند به شما کمک کند تا منابع اصلی پایان‌نامه خود را پیدا کنید، مطالعه بخش آخر پایان نامه‌های دانشگاهی با عنوان (پیشنهادهایی برای پژوهش‌های بیشتر) است. در این بخش از پایان نامه‌ها پژوهش‌ها و منابع مرتبط به موضوع پایان‌نامه بیان‌شده‌اند. برای انجام پایان نامه کارشناسی ارشد و یا دکتری خود می توانید به کتابخانه دانشگاه خود و یا دانشگاههای دیگر مراجعه کرده و پایان نامه های دیگر دانشجویان را بررسی نمایید.

بررسی در اینترنت

هر چقدر هم که راهکار برای انتخاب موضوع ارائه دهیم، باز هم بررسی و جستجو در اینترنت بهترین و راحت‌ترین روش برای انتخاب موضوع پایان‌نامه است. امروزه اینترنت کار را بسیار راحت کرده. شما می‌توانید در فضای اینترنت هر موضوعی که مد نظرتان است را جستجو کنید و نتایج مورد نظر خود را از جستجوها به‌دست بیاورید.

برای آشنایی با تحقیقات و پژوهش‌هایی که در خصوص موضوع مورد نظر شما انجام شده‌اند نیز می‌توانید از اینترنت کمک بگیرید و با یک جستجو ساده به این منابع دسترسی پیدا کنید.

استفاده و شرکت در همایش‌ها

اگر یک محقق و پژوهشگر حرفه‌ای باشید، حتماً باید در همایش‌ها و کنفرانس‌هایی که در خصوص رشته شما برگزار می‌شوند، شرکت کنید یا حداقل اطلاعی در خصوص آن ها داشته‌باشید. شما می‌توانید با شرکت در این همایش‌ها و اجلاس‌ها، با موضوعات مختلفی که در این همایش‌ها ایجاد و ارائه می‌شوند آشنا شوید و برای انتخاب موضوع پایان‌نامه خود، ایده‌های جدیدی را وارد ذهن خود کنید!

بررسی اخبار روز در خصوص رشته دانشگاهی!

امروزه ما در دنیایی پر از اخبار مختلف زندگی می‌کنیم و می‌توانیم در سریع‌ترین زمان ممکن، هر نوع خبری را دریافت کنیم. هر محقق و پژوهشگری باید این را بداند که بهترین موضوعات، موضوعاتی هستند که بتوانند یک مشکل یا دغدغه را در جامعه پیدا کرده و برای حل آن، راهکارهای اصول و خوبی ارائه بدهند.

موضوع پایان‌نامه باید به‌گونه‌ای باشد که حداقل یک علم جدید به موضوع مورد نظر اضافه کند. حال زمانی که شما به اخبار روز دنیا دسترسی داشته‌باشید، راحت‌تر و سریع‌تر می‌توانید با مشکلات موجود در جامعه آشنا شده و برای انتخاب موضوع پایان‌نامه خود ایده بگیرید.

استفاده از پایگاه‌های داده مختلف

با رشد علم و پژوهش در موضوعات مختلف، امروزه پایگاه‌های داده زیادی به وجود آمده‌اند که تمامی تحقیقات و پژوهش‌های مختلف را در خود جای داده‌اند. برای نگارش پایان‌نامه و انتخاب موضوع، تنها به مطالعه پایان نامه‌های مربوط به رشته خود بسنده نکنید و سعی کنید در پایگاه‌های داده مختلف، تمامی تحقیقات مختلف را مطالعه کنید تا آشنایی بیشتری در خصوص آن پیدا کنید.

با مطالعه تحقیقات و پژوهش‌های مرتبط، راحت‌تر می‌توانید ایده اصلی موضوع پایان‌نامه خود را انتخاب کنید.   ما پیشنهاد میکنیم با موسسه پایان پژوه (payanpazhooh.com) برای امور انجام پایان نامه و پروپوزال ارشد و دکتری همکاری نمایید.

داشتن علاقه و تسلط کافی

باید در زمینه موضوعی که قصد انتخاب آن را برای پایان‌نامه خود دارید، تسلط کافی داشته‌باشید! داشتن علاقه کافی به موضوع باعث می‌شود تا با سختی‌های پژوهش و تحقیق سریع‌تر کنار بیایید و پایان‌نامه خود را با قدرت و تمرکز بیشتری بنویسید و به پایان برسانید.

پژوهش پذیر بودن

موضوعاتی وجود دارند که برای رفع نیازهای و مشکلات جامعه کاربردی ندارند و نمی‌توانند به جامعه کمک خاصی کنند! باید موضوعی را انتخاب کنید که بتواند برای جامعه کاربردی باشد و نیاز اصلی را در جامعه برطرف کند. در واقع باید پژوهش شما بتواند در کوتاه بودن مورد استفاده قرار بگیرد و به نتایج مطلوبی نیز دست پیدا کند.

سخن پایانی

پس از اینکه تمامی مراحل گفته شده را برای انتخاب موضوع پایان‌نامه انجام دادید، نوبت به انتخاب نهایی موضوع می‌رسد. در طی این مراحل سعی کنید هر موضوع و ایده‌ای که به ذهنتان رسید را در برگه‌ای جدا یادداشت کنید تا در نهایت بتوانید لیستی کامل از موضوعات مورد پژوهش داشته‌باشید.

این فهرست را سعی کنید تا دقت کافی بررسی کنید و به هر کدام امتیازی بدهید. حال موضوعاتی که از اهمیت کمتری برخوردار هستند پاک کنید و از میان موضوعات باقی‌مانده، موضوعی که به آن تسلط کافی دارید را برای پایان نامه خود انتخاب کنید.